Είναι απόλυτα σαφές και επομένως όχι δύσκολο να καταλάβουμε, ότι όταν αρχίζει κάποιος να παρατηρεί τον εαυτό του σοβαρά από την σκοπιά του ότι δεν είναι ένας αλλά πολλοί, αρχίζει πραγματικά να δουλεύει πάνω σε όλα αυτά που κουβαλάει μέσα του. Είναι εμπόδιο, κώλυμα, πρόσκομμα για την εργασία της αυτοπαρατήρησης του εσωτερικού μας, τα παρακάτω ψυχολογικά ελαττώματα: Μυθομανία (παραλήρημα μεγαλείου, το να νομίζει κανείς πως είναι Θεός), Εγωλατρεία (πίστη σε ένα διαρκές Εγώ, λατρεία προς κάθε είδος του Alter Ego), Παράνοια (δοκησισοφία, αυτό-επάρκεια, αλαζονεία, το να πιστεύει κανείς ότι είναι αλάνθαστος, μυστικιστική υπερηφάνεια, το να μην ξέρει να βλέπει τη σκοπιά του συνανθρώπου).
Όταν συνεχίζει κανείς με την παράλογη πεποίθηση ότι είναι Ένας, ότι κατέχει ένα μόνιμο Εγώ, καταλήγει κάτι περισσότερο από αδύνατη η σοβαρή εργασία πάνω στον εαυτό του.
Όταν συνεχίζει κανείς με την παράλογη πεποίθηση ότι είναι Ένας, ότι κατέχει ένα μόνιμο Εγώ, καταλήγει κάτι περισσότερο από αδύνατη η σοβαρή εργασία πάνω στον εαυτό του.
Αυτός που πάντα πιστεύει ότι είναι Ένας, ποτέ δεν θα γίνει ικανός να αποχωριστεί τα ίδια του τα ανεπιθύμητα στοιχεία. Θα θεωρεί κάθε σκέψη, συναίσθημα, επιθυμία, συγκίνηση, πάθος, στοργή, κλπ. κλπ. κλπ. σαν διαφορετικές, ατροποποίητες λειτουργίες της ίδιας του της φύσης και μέχρι που θα δικαιολογείται εμπρός στους άλλους λέγοντας ότι αυτά ή εκείνα τα προσωπικά ελαττώματα είναι κληρονομικού χαρακτήρα…
Αυτός που δέχεται την διδασκαλία των πολλών Εγώ κατανοεί στη βάση της παρατήρησης ότι κάθε επιθυμία, σκέψη, πάθος κλπ. αντιστοιχεί στο ένα ή στο άλλο διαφορετικό, ξεχωριστό Εγώ…
Ο κάθε αθλητής της εσωτερικής αυτοπαρατήρησης εργάζεται πολύ σοβαρά μέσα του και προσπαθεί να διαχωρίζει από το ψυχισμό του τα διάφορα ανεπιθύμητα στοιχεία που κουβαλάει μέσα του…
Αν κάποιος, στα αλήθεια και πολύ ειλικρινά αρχίζει να παρατηρείται εσωτερικά, σαν συνέπεια έχει να διαιρείται σε δύο: παρατηρητή και παρατηρούμενο.
Αν δεν γινόταν μια τέτοια διαίρεση, είναι εμφανές ότι ποτέ δεν θα προχωρούσαμε ένα βήμα μπροστά στο θαυμαστό δρόμο της αυτογνωσίας.
Πως θα μπορούσαμε να παρατηρούμε τον εαυτό μας, αν κάναμε το λάθος να μη θέλουμε να διαιρούμαστε σε παρατηρητή και παρατηρούμενο;
Αν δεν γινόταν μια τέτοια διαίρεση, είναι φανερό ότι ποτέ δεν θα προχωρούσαμε ένα βήμα μπροστά στο δρόμο της αυτογνωσίας.
Αναμφισβήτητα, όταν η διαίρεση αυτή δεν συμβαίνει, συνεχίζουμε να είμαστε ταυτισμένοι με όλες τις διαδικασίες του πολυπληθούς Εγώ…
Αυτός που ταυτίζεται με τις διάφορες διαδικασίες του πολυπληθούς Εγώ είναι πάντοτε θύμα των περιστάσεων.
Πως θα μπορούσε να τροποποιεί τις συνθήκες αυτός που δεν γνωρίζει τον εαυτό του; Πως θα μπορούσε να γνωρίζει τον εαυτό του αυτός που ποτέ δεν αυτοπαρατηρήθηκε εσωτερικά; Με ποιο τρόπο θα μπορούσε κανείς να αυτοπαρατηρηθεί, αν δεν χωριζόταν πρώτα σε παρατηρητή και παρατηρούμενο;
Έτσι λοιπόν, κανείς δεν μπορεί να αρχίζει να αλλάζει ριζικά, ενόσω δεν είναι ικανός να πει: «Η επιθυμία αυτή είναι ένα ζωώδες Εγώ που οφείλω να εξαλείψω», «αυτή η εγωιστική σκέψη είναι άλλο Εγώ που με βασανίζει και χρειάζεται να διαλύσω», «αυτό το συναίσθημα που πληγώνει την καρδιά μου, είναι ένα παρείσακτο Εγώ που χρειάζεται να διαλύσω σε κοσμική σκόνη» κλπ. κλπ. κλπ.
Φυσικά, αυτό είναι αδύνατο για όποιον δεν χωρίστηκε ποτέ σε παρατηρητή και παρατηρούμενο.
Αυτός που εκλαμβάνει όλες τις ψυχολογικές του διαδικασίες σαν λειτουργίες ενός μοναδικού, ατομικού και μόνιμου Εγώ, βρίσκεται τόσο ταυτισμένος με όλα του τα σφάλματα, τα έχει τόσο ενωμένα με τον ίδιο του τον εαυτό, που έχει χάσει, για το λόγο αυτό, την ικανότητα να τα χωρίζει από το ψυχισμό του.
Προφανώς, τέτοια άτομα ουδέποτε μπορούν να αλλάξουν ριζικά, είναι άνθρωποι καταδικασμένοι στην πιο ολοκληρωτική αποτυχία.
Επαναστατική Ψυχολογία, κεφάλαιο XIII, «Παρατηρητής και παρατηρούμενο».
Σαμαέλ Αούν Βεόρ
